Του Ιουλιανού
Ύστερα από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου τυπικός νικητής αναδείχτηκε η αντιφασιστική συμμαχία των Δυτικών καπιταλιστικών κρατών με την ΕΣΣΔ. Μα τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Ουσιαστικός νικητής ήταν δυο δυνάμεις που στάθηκαν ικανές να επηρεάσουν τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο: οι ΗΠΑ υπερτριπλασιάζοντας τη βιομηχανική παραγωγή της και η κατεστραμμένη ΕΣΣΔ. Άρα όσο αφορά τον καπιταλιστικό κόσμο τις πρωτοβουλίες στις διεθνής σχέσεις δεν μπορούσε να τις έχει άλλος. Μα ταυτόχρονα δεν πρέπει να ξεχνάμε και την ανταγωνιστική φύση του καπιταλισμού, ανάμεσα στα διάφορα τμήματα του κεφαλαίου που αποτελεί την κινητήρια δύναμη για την ύπαρξη του συστήματος. Έτσι τις εξελίξεις που οδήγησαν στην ένωση της Ευρώπης πρέπει να τις δούμε μέσα και από αυτόν τον ανταγωνισμό.
Επίσης δεν πρέπει να αμελούμε ότι τα αποικιοκρατικά συστήματα των Ευρωπαϊκών κρατών άρχισαν να διαλύονται. Με αφετηρία την Αλγερία, τη Μέση Ανατολή: Συρία Λίβανος το 1945, την Ινδία και το Πακιστάν το 1947, Βιρμανία, Σρι Λάνκα ,Παλαιστίνη 1948. Για να ακολουθήσουν αργότερα και άλλες χώρες που απέκτησαν την ανεξαρτησία τους. Τουλάχιστον έτσι νόμιζαν.
Στην κατεστραμμένη Ευρώπη δεν είχε ακόμη τελειώσει ο πόλεμος και ένας νέος ιδιότυπος πόλεμος ξεκίνησε. Ο πόλεμος του «ελεύθερου» κόσμου εναντίον του κομμουνισμού. Ή αλλιώς ο «ψυχρός πόλεμος». Λογικό, από την μεριά των καπιταλιστών μια και τότε ήταν στην ημερήσια διάταξη το πρόβλημα της επιλογής. Κομμουνισμός ή Καπιταλισμός;
Το στίγμα άλλωστε της μεταπολεμικής κατάστασης το έδωσε από τον Μάρτιο του ’46 ο Τσόρτσιλ στο πανεπιστήμιο Westminster College όταν ανακοίνωνε τον χωρισμό του κόσμου σε δυο στρατόπεδα και γνωρίζοντας ότι η Μεγάλη Βρετανία έχασε την πρωτοκαθεδρία στον έλεγχο του κόσμου και επιζητώντας την συν-διαχείριση του κόσμου-μια Pax Angloamericana- με τις ΗΠΑ, είπε πως στην παγκοσμιοποιημένη κοινότητα «τα έθνη εκείνα που ομιλούν την αγγλική ως έθνη μοναδικά παγκοσμίως αυτεξούσια, υποχρεωτικά θα είναι και οι κυρίαρχοι πάνω σε άλλα έθνη του κόσμου». Λογικό,μια και ο Γερμανικός ρατσιστικός φασισμός είχε ηττηθεί.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Άβερελ Χάριμαν, (William Averell Harriman.) συνιδρυτής της τράπεζας του Αυγούστου Τίζεν στο Βερολίνο και Γιουνιον Μπάνκινγκ Κόμπανι (UBC) στην Νέα Υόρκη- υπό την διεύθυνση του Πρέσκοτ Μπους (ο παππούς) από όπου χρηματοδοτούσε τον Χίτλερ,- σημαίνων στέλεχος της Γουόλ Στριτ και διπλωμάτης, δήλωνε πως οι ΗΠΑ «πρέπει να σώσουν την Ευρωπαϊκές χώρες από την πείνα διαφορετικά θα γίνουν κομμουνιστικές.»
Ενώ το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης είχε μετατραπεί σε ερείπια οι ΗΠΑ απολάμβαναν ένα άνευ προηγουμένου μέγιστο οικονομικής και στρατιωτικής κυριαρχίας. Όμως η παρουσία των νικητών κομμουνιστών στην μισή Ευρώπη, σε συνδυασμό με τα οξυμμένα μεταπολεμικά οικονομικά προβλήματα των λαών δυνάμωναν τις επαναστατικές τάσεις στην καρδιά της Δύσης. Το αμερικανικό πολιτικό, οικονομικό, και στρατιωτικό σύμπλεγμα έχοντας πλήρη επίγνωση της πρωτοφανούς δύναμης του ήταν αποφασισμένο να την χρησιμοποίησει και να κατασκευάσει μια παγκόσμια τάξη άξια να υπηρετήσει τον ιδιωτικό πλούτο τους χωρίς κανείς να αμφισβητήσει την ιδιωτική ισχύ τους. Η λαϊκή παρέμβαση ήταν και είναι εχθρός του ιδιωτικού πλούτου.
Το Μάρτη του 1947, ο Αμερικανός πρόεδρος Τρούμαν θα διακηρύξει στο Κογκρέσο το πολιτικό και στρατιωτικό δόγμα των ΗΠΑ, που θα μείνει στην ιστορία με το όνομά του, όπου ανάμεσα στ’ άλλα έδωσε το στίγμα των σκοπών του «δόγματός του» ως εξής: «Δε θα έχομεν αντιληφθεί τους αντικειμενικούς μας σκοπούς εάν δε θελήσωμεν να βοηθήσωμεν τους ελεύθερους λαούς όπως διατηρήσουν τους ελεύθερους θεσμούς των και την εθνικήν των ακεραιότητα εναντίον των επιθετικών κινημάτων τα οποία ζητούν να επιβάλλουν επ’ αυτών ολοκληρωτικά καθεστώτα…(ΕΣΣΔ) επί ελευθέρων λαών δι’ αμέσου ή εμμέσου επιθέσεως υπονομεύουν τας βάσεις της διεθνούς ειρήνης, άρα και την ασφάλεια των Ηνωμένων Πολιτειών»
Η προοπτική «της αμέσου ή εμμέσου επιθέσεως» έκανε τις ΗΠΑ, πέρα από το να δημιουργήσει μια αντικομουνιστική υστερία που έλαβε φαντασιακές, διαστάσεις, να σπείρει και τέτοιον τρόμο που ο κόσμος περίμενε μέρα την μέρα ένα νέο πόλεμο. Έτσι την εποχή εκείνη, στην προσπάθεια τρομοκράτησης των λαών, ο παιδικός σούπερ «ήρωας» των κόμικ Κάπτεν Αμέρικα, διαλαλούσε: «Προσέξτε κομμούνια ο Κάπτεν Αμέρικα μαζί με νομιμόφρονες, ελεύθερους ανθρώπους ψάχνουν να σας βρουν…»
Και η «σοβαρή» λογοτεχνία όπως του Μίκι Σπιλέιν, δημιουργού του ντετέκτιβ Μάικ Χάμερ (βιβλία του κυκλοφορούν οι εκδόσεις «Κέδρος») βάζει τον ήρωα του στο βιβλίο του «One Lonely Night» να λέει: «Απόψε σκότωσα περισσότερους ανθρώπους απ’ όσα δάχτυλα έχω στα χέρια μου. Τους πυροβόλησα εν ψυχρώ και απόλαυσα την κάθε στιγμή. Ήταν κομμούνια, κόκκινα καθίκια που θα έπρεπε να έχουν πεθάνει από καιρό».
Μεγάλης κυκλοφορίας περιοδικά από όλο το φάσμα της κουλτούρας έγραφαν άρθρα τύπου: «Οι κομμουνιστές έχουν βάλει στο μάτι το παιδί σου» και στην κινηματογραφική βιομηχανία παρήγαγαν ταινίες με τίτλους όπως: «Παντρεύτηκα ένα κομμουνιστή» ή «Ήμουν ένας κομμουνιστής στην υπηρεσία του FBI»
Επίσης μιά και η ομοφυλοφιλία θεωρείται την εποχή εκείνη ως ψυχική ασθένεια, οι προπαγανδιστές αποφάσισαν ότι οι ομοφυλόφιλοι άνδρες και γυναίκες είναι επιρρεπείς σε εκβιασμούς από κομμουνιστές με σκοπό να τους μετατρέψουν σε όργανα τους για να τους στρέψουν ενάντια σε ελεύθερους και νομιμόφρονες πολίτες.
Έσπειραν, με αυτήν την προπαγάνδα με όρους Αποκάλυψης, τόσο τρόμο που ακόμα και οι δημιουργοί της πείστηκαν από την δικιά τους ρητορεία, όπως ο υπουργός Ναυτικού της κυβέρνησης Τρούμαν James Forrestal που αυτοκτόνησε γιατί νόμισε πως είδε κομμουνιστές να εισβάλουν στο νοσοκομείο που νοσηλευόταν. (Eric Hobsbawm Η Εποχή των άκρων σελ 300) Το απίθανο είναι ότι πολλοί πίστεψαν ότι όντως μπήκαν κομμουνιστές στο δωμάτιο του και τον πετάξαν από το παράθυρο!
Το πιο ουσιαστικό αποτέλεσμα του δόγματος Τρούμαν ήταν ότι η δημόσια υστερία που έσπειρε επέτρεψε να ανεβάσει τους φόρους υπέρ της άμυνας για να χρηματοδοτήσει τις πολεμικές βιομηχανίες. Ακόμα και εράνους έκαναν για την «καταπολέμηση του κομμουνισμού» ονομάζοντας την εκστρατεία «δολάρια υπέρ της αλήθειας. Σταυροφορία για την ελευθερία.»
Ο έρανος «δολάρια αληθείας» για την καταπολέμηση του κομμουνισμού
Γεγονός είναι ότι οι πολεμικές δαπάνες το 1948 των ΗΠΑ ήταν 12 φορές πιο υψηλές από εκείνες του 1938-39! Ταυτόχρονα οι ΗΠΑ «έδειξαν έτοιμες να αναλάβουν οικονομικές και στρατιωτικές πρωτοβουλίες, προκειμένου να υποστηρίξουν οποιοδήποτε καθεστώς βρισκόταν υπό ”κομμουνιστική απειλή’» και ταυτόχρονα δημιουργούσαν ένα δίκτυο παγκόσμια ελεγχόμενο από αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Ο «ψυχρός πόλεμος» στράφηκε γρήγορα ενάντια στο εργατικό πολιτικό κίνημα και στην κληρονομιά των αντιφασιστικών κινημάτων Αποτέλεσμα, στην Δύση οι κομμουνιστές εξαφανιστήκαν από τις κυβερνήσεις στις οποίες συμμετείχαν (Ιταλία , Ελλάδα, Γαλλία) και μάλιστα έγιναν σε μόνιμη βάση απόβλητα της πολιτικής και της κοινωνίας.
Ο πάντα κυνικός Χένρι Κίσινγκερ (Henry Kissinger) γράφει: «Αν οι Σοβιετικοί ηγέτες είχαν μελετήσει περισσότερο την αμερικανική ιστορία, θα καταλάβαιναν πόσο κίνδυνο έκρυβαν τα λόγια του προέδρου. Το Δόγμα Τρούμαν αποτέλεσε ένα ορόσημο επειδή, από τη στιγμή που πέταξε η Αμερική το γάντι της ηθικής, το είδος της Realpolitik, που γνώριζε τόσο καλά ο Στάλιν, θα τελείωνε για πάντα και οι διαπραγματεύσεις για αμοιβαίες παραχωρήσεις δε θα είχαν πλέον καμιά θέση στις μεταξύ τους σχέσεις. Από εδώ και πέρα, οι διαφορές μπορούσαν να λυθούν μόνο με μια αλλαγή των σοβιετικών σκοπών, την κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος ή και με τα δύο μαζί». (Henry Kissinger: «Διπλωματία», Εκδόσεις «Νέα Σύνορα – Α. Α. Λιβάνης», σελ. 506.)
Ο «ψυχρός πόλεμος» πέτυχε να ανάψει τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις ΗΠΑ και ΕΣΣΔ η οποία εγκατέλειπε τα τελευταία υπολείμματα προλεταριακής ιδεολογίας και βαθμιαία εγκατέλειπε και το διεθνές επαναστατικό κίνημα. Μετατράπηκε σε ομόλογο εταίρο και ανταγωνιστή. Έπεσε στην παγίδα που περιγράφει ο Κίσινγκερ στα χρόνια του Χρουστσόφ.
Η Δημιουργία της Ένωσης
Μέσα σε αυτό το κλίμα και σε αυτές τις συνθήκες αναπτύχθηκαν οι διαδικασίες για την δημιουργία της ΕΟΚ. Και ήταν διαδικασίες που είχαν την έγκριση και τις ευλογιές των ΗΠΑ μια και ήταν πλήρη εναρμονισμένες με τις απαιτήσεις της Pax Americana.
Ιστορική καθοριστική στιγμή για την δημιουργία της ΕΟΚ ήταν το σχέδιο Μάρσαλ το οποίο παρουσίαζε μια κοινωνικοποιημένη έννοια της διεθνούς επένδυσης.
Στις 5 Ιούνη 1947, ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, στρατηγός Τζορτζ Μάρσαλ, ανακοίνωσε ένα οικονομικό σχέδιο των ΗΠΑ για την Ευρώπη. Στην παρουσίαση του σχεδίου είπε : . «Ο πόλεμος έχει προκαλέσει τοιαύτης εκτάσεως καταστροφάς, ώστε αι σημεριναί ανάγκαι της Ευρώπης είναι πολύ μεγαλύτεραι από τας οικονομικάς της δυνατότητας. Είναι ανάγκη να αντιμετωπίσωμεν μίαν βοήθειαν συμπληρωματικήν, μίαν βοήθειαν ήτις να είναι δωρεά και συγχρόνως να είναι πολύ σημαντική, άλλως κινδυνεύομεν να υποστώμεν πολύ σοβαράς κοινωνικάς, οικονομικάς και πολιτικάς συνεπείας»
Διαδήλωση εναντίον του σχεδίου Μαρσαλ. “Φέρνει με ταχύτητα την ανεργία και την εξαθλίωση”.
Το Σχέδιο Μάρσαλ, όπως επικράτησε να λέγεται ήταν ένα σχέδιο για την “ανασυγκρότηση της Ευρώπης”, και έδωσε την ώθηση για τη δημιουργία της ΕΟΚ από το 1948 κιόλας. Από τη μια μεριά, οι ΗΠΑ ήθελαν μια ενωμένη καπιταλιστική Ευρώπη για να παρεμβαίνει και να παρεμποδίζει την διείσδυση του κομμουνισμού. Από την άλλη μεριά, οι κυρίαρχοι κύκλοι, οι μεγάλες πολυεθνικές δηλαδή ,των ΗΠΑ γνώριζαν πολύ καλά ότι η ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής ένωσης θα γινόταν προοπτικά ένας ανταγωνιστικός παράγοντας στα συμφέροντά τους. Και πράγματι, στη πορεία η ενδυνάμωση της Δυτικής Ευρώπης στράφηκε και εναντίων τους. Εδώ έχουμε την απεικόνιση αφενός της αμφιρρέπειας της πολιτικής των ΗΠΑ και αφετέρου , τον φαντασιακό τρόμο που προκαλούσε στην ολιγαρχία του πλούτου ο Κομμουνισμός.
Αυτό που επικράτησε τότε ήταν το στρατηγικό μεσοπρόθεσμο συμφέρον, που ήταν η ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού καπιταλισμού, η δημιουργία μιας σιδερένιας γροθιάς απέναντι στο «σιδηρούν παραπέτασμα» και η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών βιομηχανιών σε μια παγκόσμια τάξη που θα κυριαρχούνταν από το αμερικανικό σύμπλεγμα κράτους-επιχειρηματιών.
Το σχέδιο Μάρσαλ προώθησε την κοινωνική ρύθμιση στην παραγωγή και στην κατανομή. Ενισχύθηκε έτσι η τάση των κρατικοποιήσεων σε σειρά μέσων παραγωγής και υπηρεσιών. Ήταν μια αλλαγή στην δομή του καπιταλισμού τονώνοντας τον κρατικομονοπωλιακό καπιταλισμό.
Ταυτόχρονα συστηματοποιήθηκε η αξιοποίηση της ευρωπαϊκής αγοράς από τις πολυεθνικές εταιρίες των ΗΠΑ αποκτώντας πέρα από αγορές και μια «ευρωπαϊκή ταυτότητα.».Για την εφαρμογή του σχεδίου Μάρσαλ το 1948 δημιουργήθηκαν δυο κεντρικά όργανα αποφάσεων: Το Economic Cooperation Administration, με έδρα την Ουάσιγκτον όπου επικεφαλής ήταν ο Paul Grey Hoffman, πρόεδρος του Ιδρύματος Ford και πρόεδρος της αυτοκινητοβιομηχανίας «Studebaker», ο οποίος προσδιόρισε το σχέδιο Μάρσαλ ως εξής: «Το έργο μας είναι η αποκατάσταση. Το μυστικό της ανόρθωσης της Ευρώπης είναι αυτό τούτο το μυστικό της οικονομικής υγείας των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, δηλαδή η αύξηση της παραγωγής της γεωργικής και Βιομηχανικής..» Ο οργανισμός αυτός στην ουσία ήταν ελεγκτικός και είχε από ένα γραφείο στην πρωτεύουσα κάθε μία από τις δεκαέξι χώρες που συμμετέχουν στο Σχέδιο Μάρσαλ. Συντονιστής και υπεύθυνος αυτών των γραφείων ήταν ο τραπεζίτης της Union Banking Corporation συνέταιρος με τον φασίστα βιομήχανο Thyssen και δημιουργός της εταιρεία της Wall Street Brown Brothers Harriman & Co, William Averell Harriman.
Και το Organisation of European Economic Cooperation με έδρα το Παρίσι. Εδώ μετείχαν «προσωπικότητες» όπως: ο Paul van Zeeland, πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου (1935), Γενικός Γραμματέας της Συντονιστικής Επιτροπής της Ομάδας Μπίλντερμπεργκ και οικονομικός σύμβουλος της βελγικής κυβέρνησης. Ο Dirk Uipko Stikker Ολλανδός τραπεζίτης, πολιτικός και βιομήχανος της μπύρας Heineken. Πρώτος Γενικός Γραμματέας του οργανισμού διορίστηκε ο Γάλλος υφυπουργός και οικονομολόγος Robert Marjolin.
Αμέσως μετά την δημιουργία των παραπάνω κέντρων, θεμελιώνεται η Πολιτική Ένωση Δυτικής Ευρώπης (1948) και στις 4 Απριλίου 1949 η στρατιωτική οργάνωση ΝΑΤΟ (North Atlantic Treaty Organization). Ο Τσώρτσιλ περιχαρής δηλώνει:«Υπό την πίεσιν του κομμουνισμού όλα τα ελεύθερα έθνη συνεσπειρώθησαν όσον ουδέποτε άλλοτε εις εν σύνολον…» Και τέλος χάρη στις ΗΠΑ κάνει την εμφάνιση της ένα νέο κράτος. Ήταν η Ομόσπονδη Δημοκρατία της Γερμανίας. Το νέο αυτό κράτος είχε ανάγκη όμως και από διεθνές κύρος. Μην ξεχνάμε ότι η Γερμανία ήταν ο υπαίτιος του πολέμου και ο δημιουργός μια βάρβαρης ιδεολογίας που είχε αιματοκυλήσει τον κόσμο. Η στρατηγική σημασία όμως της Γερμανίας αυξήθηκε ευθέως ανάλογα με τον φόβο της κομμουνιστικής απειλής ακόμα και στις ζώνες που έλεγχαν οι Δυτικές Δυνάμεις. Μάλιστα σε ένα δημοψήφισμα στο κρατίδιο της Εσσης, το 72% των ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ της κοινωνικοποίησης των βιομηχανιών. Όμως η αμερικανική στρατιωτική διοίκηση απαγόρευσε την έκδοση αντίστοιχων νόμων. Κάτι λοιπόν έπρεπε να γίνει!
The official signing ceremony creating the North Atlantic Treaty Organization on April 4, 1949
Το Σεπτέμβρη 1949 σχηματίστηκε «γερμανική» κυβέρνηση στις ζώνες κατοχής των ΗΠΑ, Βρετανίας Γαλλίας υπό τον αφοσιωμένο Ρωμαιοκαθολικό και αντικομουνιστή, Κόνραντ Αντενάουερ (Konrad Adenauer ) ως καγκελάριο της Ομόσπονδης Δυτικής Γερμανίας με διευθυντή της καγκελαρίας και σύμβουλο εθνικής ασφάλειας, τον δημιουργό των νόμων του Χίτλερ «περί της προστασίας του γερμανικού αίματος», Hans Globke.
Ο Κόνραντ Αντενάουερ, πρώτος από αριστερά στην δεύτερη σειρά σε μια πνευματική σύναξη φορώντας τον μανδύα του καθολικού γερμανικού τάγματος των ιπποτών, που προάσπιζε τον «παραδοσιακό γερμανικό εθνικισμό».
Οικονομικός σύμβουλος του Αντενάουερ ήταν ο ναζιστής Herman Josef Abs που κατείχε το ίδιο πόστο και επί Χίτλερ. Ήταν επίσης και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Deutsche Bank (1940-1945), υπεύθυνος για την «Αριανοποίηση» των εβραϊκής ιδιοκτησίας εταιριών. Ο Abs, διετέλεσε μέλος στο συμβούλιο της IG Farben, της Daimler-Benz, της Siemens και διορισμένος από τους Αμερικανούς επικεφαλής της διαχείρισης των κονδυλίων του Σχεδίου Marshall για την Γερμανία στην τράπεζα KfW. Από το 1968 έως το 1970 ήταν Πρόεδρος της Krupp AG. Στρατιωτικός σύμβουλος λίγο μετά το 1950 διορίστηκε ο Erich von Manstein, ο στρατάρχης των φασιστών. Ο Kai-Uwe von Hasselπου υπηρέτησε στην φασιστική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών κάτω από το ναύαρχο Wilhelm Canaris, διορίστηκε Υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης Αντενάουερ. Ο Hans-Christoph Seebohm υπεύθυνος του προγράμματος των φασιστών στην Τσεχοσλοβακία για την «απέλαση» εξολόθρευσης δηλαδή των «μη-Αρίων», διορίστηκε στο αξίωμα του Υπουργού για την Ανασυγκρότηση της Ομόσπονδης Γερμανίας.
Ο Γκέλεν με το φασιστικό κουστούμι του.
Ο Γκέλεν ξεπλυμένος στην αντικομουνιστική «κολυμπήθρα»,«αναβαπτίσμενος» με το ευρωπαϊκό δημοκρατικό κουστουμάκι του
Επικεφαλής δε του κλιμακίου των μυστικών υπηρεσιών των Αμερικανών στην ηττημένη Γερμανία ήταν ο στρατηγός του Γ΄ Ράιχ, Ράινχαρτ Γκέλεν σε συνεργασία με τον στρατηγό Ουόλτερ Μπιντέλ Σμιθ. Ο Σμιθ έγινε διευθυντής της C.I.A. (1950-1953) και η «Οργάνωση Γκέλεν» που επίσημα ονομαζόταν«Οργάνωση της Βιομηχανικής Ανάπτυξης της Νότιας Γερμανίας», μετεξελίχθηκε και αποτέλεσε την μυστική υπηρεσία BND (Bundesnachrichtendienst) της Δυτικής Γερμανίας το 1955 με διευθυντή τον φασίστα Γκέλεν.
Ο Αντενάουερ ήταν ο δημιουργός του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών και πίστευε πως ήταν προορισμένος να δώσει τη«μεγάλη μάχη μεταξύ Χριστιανισμού και του υλιστικού μαρξισμού». Το κράτος αυτό δημιουργήθηκε κατά παράβαση των αποφάσεων του Πότσνταμ. Αυτές προέβλεπαν την κατοχή της ηττημένης Γερμανίας από τις ΗΠΑ – Αγγλία – Γαλλία – ΕΣΣΔ με σκοπό τη δημιουργία ενός ενιαίου γερμανικού κράτους, αποστρατιωτικοποιημένου, και αποναζιστικοποιημένου. Στην ουσία όμως την Δυτική Γερμανία την διοικούσε όχι ο Αντενάουερ αλλά ένα επιτελείο από εκπροσώπους αμερικανικών επιχειρήσεων του στρατιωτικο –επιχειρησιακού συμπλέγματος.
Χαρακτηριστικά: Ο Αμερικανός ταξίαρχος και τραπεζίτης William Henry Draper Jr αντιπρόεδρος της αμερικανικής τράπεζας Dillon Read, διορίστηκε επικεφαλής του Οικονομικού τμήματος της βιομηχανικής ασυγκρότητης της Γερμανίας. Η Dillon Read είχε στην κατοχή της γερμανικά βιομηχανικά ομόλογα ήδη από την φασιστική περίοδο αξίας εκατομμύριων δολαρίων. Ο R.J. Wysor πρόεδρος της Republic Steel Corporation είναι ο υπεύθυνος των μεταλλουργικών θεμάτων της Γερμανικής βιομηχανίας. Ο Edward S. Zdunke πρόεδρος της General Motors στην Αμβέρσα υπεύθυνος της μηχανικής βιομηχανίας της Γερμανίας. Ο πρώην διευθυντής στα χυτήρια και τα ορυχεία της φασιστικής Γερμανίας που εκμεταλλευόταν η αμερικανική εταιρεία Anaconda Copper, Philip Gaethke υπεύθυνος των εξορύξεων της Γερμανίας. ΟPhilip P. Clover υπεύθυνος για την πετρελαϊκή πολιτική της Γερμανίας. Επί φασιστικού καθεστώτος ήταν ο εκπρόσωπος της Socony Vacuum Oil Company στη Γερμανία. Η Socony Oil ήταν μια εταιρεία της Standard Oil του Rockefeller. ΟPeter Hoglund υπεύθυνος για να λύνει τυχών προβλήματα που θα ανέκυπταν στο σύνολο της Γερμανικής βιομηχανικής παραγωγής. Στο καθεστώς του φασίστα Χίτλερ ήταν ο εμπειρογνώμονας στην γερμανική γραμμή παραγωγή της General Motors. Κεφαλή όλων αυτών ήταν ο συνταγματάρχης Graeme Howard, αντιπρόεδρος της μητρικής General Motors, και επί Χίτλερ ο κορυφαίος εκπρόσωπος της General Motors στη Γερμανία.
Οι Δυτικοί πολιτικοί δηλαδή οι άνθρωποι των μονοπωλίων και της διεθνούς ολιγαρχίας αποκατάστησαν την προπολεμική διείσδυση τους στην Γερμανική Βιομηχανία, την αναστήλωσαν και την επέκτειναν συνταυτίζοντας την με το αμερικανικό κεφάλαιο. Την έκαναν ξανά μια άσπιλη δύναμη και πιστό σύμμαχο του πολεμικο-οικονομικού καπιταλιστικού συμπλέγματος.
Ως το 1950 η Γερμανία ήταν και πάλι μια μεγάλη δύναμη! Αναγκαία για την καταπολέμηση του κομμουνισμού. Η καρδιά της βιομηχανικής Ευρώπης με αρτηρία την Γερμανία θα κυριαρχείται από δω και πέρα από τις ΗΠΑ, δηλαδή από τους αμερικανικούς βιομηχανικούς και χρηματιστηριακούς ομίλους.
Συνεπώς το πρώτα πράγμα που θα έπρεπε να γίνει ήταν να αποκατασταθεί πολιτικά η Γερμανία και να υπονομευτεί και αποδυναμωθεί το εργατικό και το κομμουνιστικό κίνημα που βγήκε ηθικά και πολιτικά δικαιωμένο από τον πόλεμο. Αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται και από την προτεραιότητα των ΗΠΑ να θάψει εντέχνως τον παθολογικό και σφοδρό αντικομουνισμό των φασιστών αφού κάτι τέτοιο σε ανθρώπους που είχαν ζήσει τα γεγονότα θα δημιουργούσε τον κίνδυνο ανομολόγητων σκέψεων και παραλληλισμών με την ομοιότητα πρακτικών του καθαγιασμένου αντικομουνισμού του «Ελεύθερου Κόσμου».
Έτσι αποφασίστηκε ότι για τα δεινά της Ευρώπης έφταιγαν μερικές χιλιάδες ναζί του τρελού Χίτλερ και οι κομμουνιστές. Το αν οι ίδιοι χρηματιστηριακοί και επιχειρηματικοί όμιλοι ήταν προπολεμικά και μεταπολεμικά η βάση της βιομηχανίας των φασιστών και της «δημοκρατίας» αντίστοιχα, αποτελεί μια υποσημείωση της ιστορίας.
Το σχέδιο Σουμάν
Στις 9 Μαΐου 1950 ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ρομπέρ Σουμάν, προτείνει να τεθούν κάτω από κοινό έλεγχο και διοίκηση οι βιομηχανίες άνθρακα και χάλυβα της Γερμανίας και της Γαλλίας. Στην πρόταση Σουμάν δίνουν θετική απάντηση, όχι μόνο η Γερμανία, αλλά και τα κράτη Βέλγιο, Ολλανδία Λουξεμβούργο και η Ιταλία. Η Βρετανία αρνείται . Έτσι, γεννιέται η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα. Ο πρόδρομος της ΕΟΚ η ΕΚΑΧ. Την ίδια μέρα οΡομπέρ Σουμάν δίνει στην δημοσιότητα την διακήρυξη του για τη «Γαλλογερμανική συμφιλίωση και την Ευρωπαϊκή Ενωση». Προσφέροντας κύρος στην Γερμάνια. Η διακήρυξη αναφέρει: «Η Ευρώπη πρέπει να οργανωθεί σε ομοσπονδιακή βάση. Μια γαλλογερμανική ένωση είναι ουσιώδης (…), η καθιέρωση κοινών βάσεων οικονομικής ανάπτυξης πρέπει να αποτελέσει την πρώτη φάση (…). Η γαλλική κυβέρνηση προτείνει να τεθεί το σύνολο της γαλλογερμανικής παραγωγής άνθρακα και χάλυβα υπό την αιγίδα μιας νέας Υψηλής Αρχής, που θα είναι ανοιχτή στη συμμετοχή των άλλων χωρών της Ευρώπης».
Ο δόκτωρ Σούμαν “λαδώνει” την επαναναζιστοποίηση
Ήταν στην ουσία μια επαναφορά της πρότασης του φασίστα Γερμανού βιομηχάνου Hugo Dieter Stinnes. Ο Stinnes που κατείχε το γερμανικό μονοπώλιο του άνθρακα, 1.664 επιχειρήσεις και την εφημερίδα Deutsche Allgemeine Zeitung , πρότεινε την ένωση της βιομηχανίας άνθρακα και χάλυβα στους Γάλλους ήδη από το 1919, μα και γενικά εκείνα τα χρόνια οι Γερμανοί βιομήχανοι πρότειναν σε Γάλλους και Άγγλους καπιταλιστές την συμμετοχή τους με 30% στη γερμανική βιομηχανία με σκοπό την δημιουργία ενός ηχηρού οικονομικού, βιομηχανικού, πολιτικού και στρατιωτικού μετώπου της Δυτικής Ευρώπης που ως στόχο θα έχει «…την ανατροπή της μπολσεβίκικης κυβέρνησης από έξω, με την στρατιωτική βία, για να δημιουργηθούν έτσι οι πιθανότητες για την αξιοποίηση της μεγάλης ρωσικής αγοράς» και θα πρέπει «…να εξηγήσουμε στις ΗΠΑ ότι αυτό θα σήμαινε και για το βορειοαμερικανικό κεφάλαιο μεγάλο όφελος», όπως μας πληροφορεί ο Πρώσος μεγιστάνας Arnold Rechenberg ο οποίος συνέχιζε τις προσπάθειες του για ένωση της Δυτικής Ευρώπης ενάντια στην Σοβιετική Ρωσία, με Γάλλους και Βρετανούς ακόμα και εν μέσω πολέμου.
Η πρώτη και ιδρυτική Σύνοδος Κορυφής, έγινε στο διάστημα από το Μάη του 1950 ως τον Απρίλη του 1951. Συμμετείχαν Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Βέλγιο, Ολλανδία και Λουξεμβούργο. Η Σύνοδος κατέληξε στη Συνθήκη του Παρισιού, που έθετε την Κοινότητα Ανθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) υπό τον έλεγχο μιας Ανώτατης Αρχής. Μάλιστα ο Διευθυντής του Γραφείου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων στο Υπουργείο εξοπλισμών του Γ΄ Ράιχ και επίτιμο μέλος των Ες-Ες , Karl-Maria Hettlage διετέλεσε μέλος της Υψηλής Αρχής της ΕΚΑΧ.
Την οριστική της μορφή η ΕΚΑΧ θα την πάρει στην Ρώμη στις 25-3-1957 με την οποία εγκαθιδρύονταν η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα των 6 χωρών (ΕΟΚ) και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (EURATOM). Πρώτος Πρόεδρος της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας διετέλεσε ο νομικός Walter Hallstein πρώην μέλος τις ναζιστικής «Λαϊκης Πρόνοιας», μέλος των ναζιστικών επαγγελματικών ενώσεων δικηγόρων και των δικαστών και υπολοχαγός της Βέρμαχτ.
Μα ήδη από το 1957 διαγραφότανε μια προσπάθεια της Γαλλίας να ελέγξει την ΕΟΚ σε συνεργασία με την Δυτική Γερμανία. Η Αγγλία αντέδρασε. Τόσο εναντίων των ΗΠΑ που ακόμα μπορούσαν να ελέγχουν τις φιλοδοξίες των Γάλλων όσο και εναντίων της ΕΟΚ του γαλλογερμανικού άξονα.
Την ίδια στιγμή που η ΕΟΚ στη δεκαετία του 1950 έπαιρνε σάρκα και οστά, η Μεγάλη Βρετανία επιδίωξε να οργανώσει μια ζώνη ελεύθερων συναλλαγών που θα περιλαμβάνει τις 16 χώρες-μέλη του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Οικονομικής Συνεργασίας. Αυτό θα είχε δώσει στη Βρετανία πρόσβαση στα οφέλη της βιομηχανικής παραγωγής στην ηπειρωτική Ευρώπη, αποφεύγοντας πιθανές παραβιάσεις της βρετανικής αγοράς στις «Κοινοπολιτείες» της. Η προσπάθεια απέτυχε, όμως, κυρίως λόγω της αντίδρασης της Γαλλίας και των ΗΠΑ.
Αφού απέτυχε αυτός ο στόχος της Βρετανίας στις 12 Ιανουαρίου του 1960 στην Στοκχόλμη, μετά από συνομιλίες ,διαπραγματεύσεις και υπόγειες αποφάσεις ίδρυσε μια δικιά της Ένωση. Ήταν η European Free Trade Association (ΕFΤΑ) όπου σε αυτήν την Ένωση προσχώρισαν η Δανία, η Αυστρία, η Ελβετία, η Πορτογαλία και η Φιλανδία. Η Ε.F.Τ.Α υπήρχε από το Νοέμβριο του 1959 αλλά λειτουργική κατάφερε να γίνει την περίοδο που ανακοινώθηκε η ύπαρξη της.
Οξύτατες διαμάχες ξεσπούν ανάμεσα στον δυτικό «ελεύθερο» κόσμο και ο συνδετικός κρίκος του αντικομουνισμού που τον ένωνε ραγίζει. Η Βρετανία διατηρούσε ακόμα πλεονεκτήματα στο διεθνές εμπόριο μέσω των νέο-αποικιακών μεθόδων που εφάρμοζε στην «Κοινοπολιτεία» της και δεν έβλεπε θετικά μια τελωνειακή συμφωνία με τις ανταγωνίστριες χώρες, Δυτική Γερμάνια Γαλλία ΗΠΑ. Η Βρετανία δεν ήταν διατεθειμένη να ανοίξει τις αγορές της.
Οι διαμάχες αυτές των ΗΠΑ και της Βρετανίας από τη μια μεριά και του λεγόμενου γαλλο-γερμανικού άξονα από την άλλη, έφερε στην επιφάνεια τη πιθανότητα διάσπασης λόγω διαφορετικών συμφερόντων που έτσι κι αλλιώς προϋπήρχαν. Οι αντιθέσεις στα πλαίσια της ΕΟΚ και ΕFTA μεταξύ των ευρωπαϊκών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων δηλαδή και των ΗΠΑ δε σταμάτησαν να υπάρχουν ακόμα και μετά την προσχώρηση της ΕFTA στην ΕΟΚ. Κάποια ευχολόγια περί «αμιλόμενης συνύπαρξης» ή «φιλίας και συνεργασίας» μπορεί να ρητορεύονται μεταξύ τους για να το πιστέψουν οι λαοί. Οι επαφές και οι συμμαχίες όμως διαρρηγνύονται στο βαθμό που η αντιπαλότητα τους για το ξαναμοίρασμα ή το κυνηγητό των «αγορών» αποκτά νέες διαστάσεις. Και η ΕΟΚ ήδη από το 1962 ήταν κιόλας ένα «Βoomerang» για το βορειοαμερικανικό κεφάλαιο. Οι Γάλλοι πίστεψαν πως αφού είχαν καταφέρει να διαπλέξουν τα δυτικογερμανικά και γαλλικά βιομηχανικά συμφέροντα άρα ηγούνταν, στην δικιά τους εκδοχή βέβαια, της «Ευρωπαϊκής Κοινής Αγοράς» ,θεώρησαν τους εαυτούς τους ως εναλλακτική λύση απέναντι στο αμερικανικό σχεδιασμό. Διατάραξαν την εύθραυστη ισορροπία ψάχνοντας παγκοσμίους διεξόδους υπέρ του γαλλικού κεφαλαίου.
Το παιχνίδι της υπομονής
Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και η σταθερή τάση της Γαλλίας ν’ ανακτήσει το χαμένο μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μερίδιο από το μοίρασμα των αγορών, που έχασε πάνω από 15 αποικίες της με αποτέλεσμα τη μείωση της δυνατότητας των γαλλικών μονοπωλίων να ελέγχουν αγορές προκάλεσε όξυνση στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ και την Βρετανία. Εκδηλώθηκαν οι τάσεις αυτού που ονομάστηκε «γκωλισμός» που σκοπό είχε να καθιερώσει την ηγετική θέση της Γαλλίας παραμερίζοντας τη Βρετανία μια που ήταν ο πιο σημαντικός ανταγωνιστής στην Ευρώπη, να αποδυναμώσει το ΝΑΤΟ μειώνοντας έτσι τον αντίκτυπο της αμερικανικής επιρροής στην Γαλλία και στις χώρες της ΕΟΚ. Το 1966, ο Ντε Γκωλ αποφάσισε την αποχώρηση της χώρας από το ΝΑΤΟ, ανέπτυξε πυρηνικό οπλοστάσιο, απαίτησε την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων και των βάσεων από το έδαφος της χώρας, και έδιωξε την διοίκηση του ΝΑΤΟ που βρισκόταν μέχρι τότε στο Παρίσι. Η διοίκηση του ΝΑΤΟ μετακινήθηκε στις Βρυξέλλες. Παράλληλα αναγνώρισε την κομμουνιστική Κίνα έκανε ανοίγματα διπλωματικά και εμπορικά με την ΕΣΣΔ και καταδίκασε την επεκτατική αμερικανική πολιτική.
Η Ελλάδα στην ΕΟΚ
Η Ελλάδα προσδέθηκε στην ΕΟΚ στις 9 Ιουλίου του 1961 από την κυβέρνηση Καραμανλή, μετά από διαπραγματεύσεις που είχαν ξεκινήσει από τις 8-7-1959.
Παλαιά Ανάκτορα.Αίθουσα Τροπαίων.Υπογραφή σύνδεσης της Ελλάδας με την ΕΟΚ
Από την έναρξη κιόλας των διαπραγματεύσεων για τη σύνδεση της Ελλάδας με την ΕΟΚ, ήδη από το 1959 δηλαδή, ηΕΔΑ τόνιζε:
«Με τη σύνδεση της Ελλάδος στην Κοινή Αγορά έγινε ένα νέο μεγάλο άλμα προς την πλήρη πολιτική και οικονομική υποδούλωση της χώρας στα ξένα μονοπώλια. Η υποανάπτυκτη Ελλάδα ρίπτεται από την κυβέρνησή της βορά στα πανίσχυρα δυτικοευρωπαϊκά τραστ και πρώτα απ΄όλα στα δυτικογερμανικά (…). Η τύχη που αναμένει τη γεωργία μας δεν είναι καλύτερη. Θα αντιμετωπίσει τον λυσσαλέο συναγωνισμό της Ιταλίας, της Γαλλίας και των αποικιών της (…). Ενα ζοφερό μέλλον ανοίγεται για τη χώρα μας (…). Αν σήμερα οι άνεργοι ξεπερνούν τις 250.000 αύριο θα διπλασιασθούν».
Ωστόσο η πολιτική αυτή επιλογή της κυβέρνησης έφερε στην επιφάνεια τις σοβαρές αντιθέσεις που υπήρχαν μέσα στην ιδία την ελληνική αστική τάξη.
Στη συζήτηση δε που έγινε στη Βουλή για την επικύρωση της Συμφωνίας, ο υπουργός Συντονισμού Παναγής Παπαληγούρας τόνισε, προκειμένου να κατακρίνει τις αντιρρήσεις για τη Συμφωνία Σύνδεσης, πως αυτές προέρχονταν από επιχειρηματίες «καλοκαθισμένους, στρογγυλοκαθισμένους», επιχειρηματίες που κατά περίεργο τρόπο συμμαχούσαν με την άκρα Αριστερά, γιατί δεν ήθελαν να γίνουν ανταγωνιστικές οι επιχειρήσεις τους!!! (Πάνος Καζάκος, Ανάμεσα σε Κράτος και Αγορά, σελ. 238, εκδ. Πατάκη, Αθήνα, 2003.)
Η Ελλάδα ήταν απαραίτητη στην ΕΟΚ γιατί αφενός το Ελληνικό κεφάλαιο έπρεπε να δυναμώσει, μετά τον εμφύλιο, και να ενισχυθεί έχοντας διεθνή καπιταλιστικά στηρίγματα αφετέρου ήταν η μόνη καπιταλιστική χώρα στα βαλκάνια και η μόνη χώρα του ΝΑΤΟ μέσα σε μια «εχθρική» κομμουνιστική περιοχή.Μια χώρα γέφυρα ενάντια στον κομμουνισμό αλλά και της Εγγύς Ανατολής.
Η Γαλλία δε από το 1960 αποχτούσε με προνόμια ασυδοσίας, μέσο της ΠΕΣΙΝΕ, τον βωξίτη της Ελλάδας ,ιδιοποίηση στην ουσία, μα και την βιομηχανία λιπασμάτων.
Συμφωνία με την Πεσινέ. Ο Καραμανλής δεν κρύβει την χαρά του!
Δεν επισκέφτηκε τυχαία την Ελλάδα ο αμερικανοφάγος Ντε Γκώλ λέγοντας όλο χαρά: «Αυτή τη χώρα που η πολιτική της ζωή είναι τόσο δαντελωτή όσο και οι ακρογιαλιές της και τόσο ανάγλυφη όσο ο ορίζοντας των βουνών της ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κατορθώνει να την κυβερνήση.» Η ΠΕΣΙΝΕ έκανε το θαύμα της.
Έτσι ο Καραμανλής- στις φυλακές του οποίου διαβιούσαν 1600 πολιτικοί κρατούμενοι και 4000 εξόριστοι πεταμένοι στα ξερονήσια, λειτουργούσαν ακόμα στρατοδικεία και γενικώς ίσχυε το καθεστώς των “έκτακτων μέτρων”, – στις 9 Ιουλίου του 1961 υπέγραψε την Συνθήκη Σύνδεσης της Ελλάδας με την δημοκρατική ΕΟΚ. Ήταν η πρώτη συνθήκη που υπέγραφε η «Κοινή Ευρωπαϊκή Αγορά».
Η ΚΕ του ΚΚΕ με ανακοίνωσή της τόνισε τότε:
(Η) « …σύνδεσή μας με την Κοινή Αγορά, που σημαίνει ξεπούλημα της χώρας στα ευρωπαϊκά τραστ, πίσω από τα οποία κρύβονται το αμερικάνικο και δυτικογερμανικό μονοπωλιακό κεφάλαιο, που παίζουν ηγετικό ρόλο στο συνασπισμό του ΝΑΤΟ. Και όμως η κυβέρνηση Καραμανλή, αψηφώντας τη θέληση της ολότητας του έθνους, υπέγραψε την ολέθρια αυτή συμφωνία (…).
Για την εργατική τάξη της χώρας μας, η σύνδεση της Ελλάδας με την Κοινή Αγορά θα σημαίνει πιο άγρια εκμετάλλευση, μεγαλύτερη ανεργία, αύξηση της μετανάστευσης, ένταση της καταπάτησης των συνδικαλιστικών και δημοκρατικών ελευθεριών, των κοινωνικών κατακτήσεων.
Για την αγροτιά μας, η σύνδεση θα σημαίνει καινούργιες δυσκολίες (…). Το ξεκλήρισμα των φτωχών και μεσαίων αγροτών θα ενταθεί.
Για χιλιάδες βιοτεχνικές επιχειρήσεις (…) η σύνδεση με την Κοινή Αγορά θα σημαίνει την αναπόφευκτη καταστροφή (…). Οι μόνοι που θα βγουν κερδισμένοι θα είναι οι ξένοι και μια φούχτα ντόπιοι μεγαλοεπιχειρηματίες, που θα συνασπιστούν με τα μονοπωλιακά μεγαθήρια της Δύσης και θα συγκεντρώσουν στα χέρια τους την παραγωγή και το εμπόριο της χώρας.
Μια τεράστια ώθηση της συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης του κεφαλαίου σε βάρος της μικρής και μεσαίας επιχείρησης θα είναι ένα από τα αποτελέσματα της σύνδεσης αυτής. Ανοίγοντας διάπλατα τις πόρτες της οικονομίας στα τραστ της Δυτικής Ευρώπης, η κυβέρνηση της ολιγαρχίας ετοιμάζεται να αναγνωρίσει το παλιό χιλιοπληρωμένο δημόσιο εξωτερικό χρέος και, παίρνοντας σε αντάλλαγμα καινούργια δάνεια, που τόσο έχει ανάγκη για να σταθεί στην εξουσία, θα υποτάξει ακόμα πιο πολύ τη χώρα στους ξένους ληστές…».
Αυτή είναι η ιστορική αλήθεια και η ανακοίνωση αυτή δικαιώνεται σήμερα.
Από την Σύνδεση στην Ένταξη.
Η Ελλάδα του Καραμανλή στις 12 Ιουνίου 1975 καταθέτει αίτηση πλήρους ένταξης στην ΕΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ αντιδρά με σφοδρότητα :
«Η ΕΟΚ δημιουργήθηκε από τις αναπτυγμένες χώρες της Δυτικής Ευρώπης μα σκοπό να στερεωθεί το καπιταλιστικό σύστημα… Η ένταξη στην ΕΟΚ θα επιτείνει τη σχέση υποτέλειας. Το σύνολο της ζωής στον τόπο μας θα καθορίζεται από τις ανάγκες και τις επιθυμίες των δυτικοευρωπαίων.»
Οι διαπραγματεύσεις Καραμανλή κράτησαν τρία χρόνια και κατέληξαν ότι από 1-1-1981 η Ελλάδα εντάσσεται ως πλήρες μέλος στην ΕΟΚ. Ο Καραμανλής για να δείξει την ευγνωμοσύνη του προς την Γαλλία και την Γερμάνια ετοίμασε ένα νομοσχέδιο με το οποίο παραχωρούσε έκταση φιλέτο στην ομορφότερη ίσως παραλία της χώρας, στην Βοϊδοκοιλιά της Πύλου, στο Γαλλο φιλαράκι Ζίσκαρ Ντ΄ Εσταίν πρόεδρο της Γαλλίας, και στον πρόεδρο της Γερμανίας Χέλμουτ Σμίτ (τιμημένος με τον Σιδηρούν Σταυρό για τις υπηρεσίες που πρόσφερε στην πολιορκία του Λένινγκραντ και από το 1942 και μετά σύμβουλος στο Υπουργείο Αεροπορίας του Χίτλερ) παραχωρούσε μια ονειρική δασική έκταση στον Τυμφρηστό. Η Ιστορία αυτή όμως αποκαλύφθηκε από το «Ποντίκι» και πήρε διαστάσεις (ενός ακόμα) σκανδάλου στην Γαλλία ώστε ματαιώθηκε η εκδήλωση ευγνωμοσύνης με ξένα κόλλυβα.
Ήταν όμως η εποχή που ανερχόμενη δύναμη ήταν το αριστερό ΠΑΣΟΚ όπου κυριαρχούσαν τα συνθήματα: «ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ίδιο συνδικάτο» και «Έξω από την ΕΟΚ των μονοπωλίων.» Στην διακήρυξη κυβερνητικής πολιτικής ή αλλιώς «συμβόλαιο με τον λαό» του ΠΑΣΟΚ προεκλογικά, το 1981, διαβάζουμε: Η Κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ θα ζητήσει σύμφωνα με τις συνταγματικές διαδικασίες δημοψήφισμα…»
Όταν όμως το ΠΑΣΟΚ έγινε κυβέρνηση και έχοντας μπροστά του την προεδρία για ένα εξάμηνο της ΕΟΚ ο Παπανδρέου δήλωσε: «Η ανάληψη της προεδρίας από την Ελλάδα αποτελεί πρόκληση από την άποψη ότι μέσα σε ένα βραχύ χρονικό διάστημα πρέπει να κινηθούν οι διαδικασίες που θα εξασφαλίσουν στην ΕΟΚ καλύτερες προοπτικές» Και είναι πρώτος ο Ανδρέας Παπανδρέου που αναπτύσσει το εξής επιχείρημα: «Το κόστος της εξόδου από την Κοινότητα(ΕΟΚ) είναι μεγαλύτερο από το κόστος παραμονής» Τι μας θυμίζει αυτό;
Ιστορικά αυτός ήταν ο ρόλος της σοσιαλδημοκρατίας. Να εκτονώνει την οργή! Mα το ΠΑΣΟΚ κατάφερε και να συσπειρώσει πολλές ομάδες μικρομεσαίων που ιδεολογικά ασπάζονται τον μικροαστικό σοσιαλισμό. Είναι μια ιδεολογία που λέει πως είναι δυνατόν να υπάρχει ένας καπιταλισμός χωρίς να θίγονται τα συμφέροντα των μικρομεσαίων στρωμάτων και που ευεργετεί τους εργαζόμενους.
Και έτσι με το πεδίο ελεύθερο το ΠΑΣΟΚ πέρασε στα έργα. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα:
Το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνοντας την εξουσία το 1981, ψήφησε και εφάρμοσε, στο όνομα της ανεργίας, τον νόμο 1386/83, ο οποίος προέβλεπε: Τις διαδικασίες με τις οποίες θα περάσουν οι προβληματικές επιχειρήσεις από τον έλεγχο των ιδιωτών στο δημόσιο με την δημιουργία του Οργανισμού Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων.
Την οικονομική στήριξη από το Δημόσιο στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων,ώστε να συνεχίσει τη λειτουργία των τέως «προβληματικών».
Τέλος με νόμο αυτόν το Δημόσιο αναγνώριζε τα χρέη τον επιχειρήσεων αυτών ως κρατικά και αυτόματα έπαυε κάθε δίωξη των πατριωτών επιχειρηματιών για διασπάθιση δημοσίου χρήματος.
Και ήταν αυτός ο νόμος που «άνδρωσε» τους συνδικαλιστές του ΠAΣOK, που έβλεπαν τις επιχειρήσεις αυτές σαν κάστρο τους, αδιαφορώντας για την καταλήστευση και την διασπάθιση του δημόσιου χρήματος από τους πρώην ιδιοκτήτες και πολύ περισσότερο αδιαφορώντας για την κοινωνικοποίηση των χρεών αυτών.
Το 1985 η Βάσω Παπανδρέου -τότε ήταν αναπληρώτρια υπουργός Βιομηχανίας- και κατά τη διάρκεια συζήτησης στη Βουλή με αφορμή ερώτησης που κατατέθηκε και αφορούσε την λειτουργία των επιχειρήσεων αυτών απάντησε το εξής καταπληκτικό: «Αν αρχίσουμε, κύριοι βουλευτές της ΝΔ, να σκαλίζουμε ο ένας τις αμαρτίες του άλλου, τότε θα μολυνθεί πολύ ο πολιτικός βίος αυτής της χώρας». Έτσι βολεύτηκαν όλοι. Από τον κυβερνητικό συνδικαλισμό ως τον Λάτση. Από το ΠΑΣΟΚ ως την ΝΔ. Και όλα τα παραπάνω έγιναν με τις ευλογίες της ΕΟΚ.
Η διασπάθιση του δημόσιου χρήματος όμως έφερε τα δάνεια. Το εξωτερικό χρέος της χώρας το 1981 ήταν 7.8 δις δολάρια. Στα πρώτα 4 χρόνια του ΠΑΣΟΚ ξεπέρασε τα 15 δις δολάρια. Σε τέσσερα μόλις χρόνια η Ελλάδα χρεώθηκε όσα στα 150 χρόνια ύπαρξης της. Το 1985 η Ελλάδα ήταν ήδη μέσα στην πρώτες 15 χώρες με το μεγαλύτερο δανεισμό.
Μια άλλη πράξη της σοσιαλιστικής κυβέρνησης ήταν οι δυο υποτιμήσεις της δραχμής από το 1981 ως το 1985. Το 1 δολάριο ισοδυναμούσε το 1981 με 55δρχ μα το 1985 με 150 δρχ. Το κατρακύλισμα της δραχμής ως αποτέλεσμα έχει να εξαχθούν εκείνες τις χρονιές 1δις 200 εκατομμύρια δολάρια από την χώρα. Κανονική αφαίμαξη.
Και είναι τότε που το ΠΑΣΟΚ σύναψε το μεγαλύτερο δάνειο που είχε δοθεί.(ο γιος του πατέρα απλά τον αντέγραψε) Δανείστηκε από την ΕΟΚ το πόσο των 1,5 δις δολάρια με βαρύτατους όρους και το ίδιο βαριές προϋποθέσεις. «Σωτήριο σωσίβιο για την χώρα» χαρακτηρίστηκε αυτό το δάνειο. Του ελληνικού καπιταλισμού και των με κρατικά κεφάλαια χρηματοδοτουμένων επιχειρηματιών εννοείται. Το χρέος τα δάνεια τα τοκοχρεολύσια και την εξάρτηση καλείτε να πληρώσει ο λαός. Ήταν η εποχή για όσους θυμούνται της λιτότητας μα και του «όπου να ναι βγαίνουμε από το τούνελ».
Όμως φως στο τούνελ δεν υπήρχε. Το 1985 η ανεργία έφτασε στο 8.5% και ουδέποτε στα χρόνια που ακολούθησαν έπεσε. Η συμμετοχή της βιομηχανίας στο ΑΕΠ το 1980 ήταν 30,7% μα το 1985 ήταν 28,6% και από τότε ακολουθεί καθοδική πορεία. Στον αγροτικό τομέα η ΕΟΚ έπαιρνε μέτρα για «πάγωμα», ή και μείωση των τιμών των αγροτικών προϊόντων, τα οποία, σε συνδυασμό με τις συνεχείς αυξήσεις του κόστους παραγωγής, μείωναν το εισόδημα των μικρομεσαίων αγροτών. Από εξαγωγικός τομέας, που ήταν πριν από την ένταξη, μετατράπηκε σε εισαγωγικός, με αποτέλεσμα το έλλειμμα στο αγροτικό εμπορικό ισοζύγιο να ξεπερνάει, σήμερα, τα 2,5 δισ. ευρώ. Και όλα αυτά από τον κραυγαλέο τότε αντίπαλο του καπιταλισμού και κύρια της ΕΟΚ, Ανδρέα σκέτο.
Η εξέλιξη. Από την ΕΟΚ στην ΕΕ
Το Δεκέμβρη του 1991, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας (ΕΟΚ), που τη συγκροτούσαν 12 ευρωπαϊκά κράτη (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Βρετανία, Ιρλανδία, Δανία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ισπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα), συνυπέγραφαν τη Συνθήκη μετεξέλιξής της σε Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), τη γνωστή πλέον Συνθήκη του Μάαστριχτ.
Υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ
Επειδή όμως εντός της ΕΕ είναι οξύτατος ο ανταγωνισμός σε επίπεδο κρατών ή ομάδων κρατών, στο Μάαστριχτ δόθηκε προτεραιότητα στη δημιουργία της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) και τα ζητήματα της Πολιτικής Ένωσης παραπέμφθηκαν για αντιμετώπιση στο μέλλον. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ συμπίπτει με μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από τις αλλαγές και τις ανατροπές σ’ όλο τον κόσμο, με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Το «πρόγραμμα σύγκλισης» όριζε μέχρι το 1996, όλα τα κράτη:
Να περιορίσουν το ρυθμό πληθωρισμού στο 4 – 5%.
Να μειώσουν τα ελλείμματα του Δημοσίου, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 3%.
Να περιορίσουν το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 60%.
Να συμπιέσουν τα επιτόκια των δανείων, ώστε να μην υπερβαίνουν τις 2 ποσοστιαίες μονάδες, σε σχέση με τα χαμηλότερα επιτόκια των χωρών – μελών της ΕΟΚ.
Μας θυμίζουν κάτι τα παραπάνω;
Ωστόσο στην Συνθήκη του Μάαστριχτ θεμελιώνονται και οι τέσσερις γνωστές “ελευθερίες”:Την ελευθερία κίνησης των κεφαλαίων, των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών και του εργατικού δυναμικού.
Στις 31 Ιούλη 1992 μέσα στο καλοκαίρι και λίγο πριν κλείσει η βουλή η τότε κυβέρνηση της ΝΔ με πρωθυπουργό τον Κ. Μητσοτάκη φέρνει εσπευσμένα για κύρωση στην Ελληνική Βουλή τη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Η Συνθήκη ουδέποτε κατατέθηκε στην βουλή, ουδέποτε μοιράστηκε στους βουλευτές ουδέποτε συζητήθηκε. Απλά ψήφησαν!
Οι 286 από τους 300 βουλευτές της Ελλάδας, είπαν ΝΑΙ στην κύρωση της Συνθήκης. Ήταν οι Βουλευτές της ΝΔ του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ. Το ΚΚΕ αρνήθηκε, κάτι που προκάλεσε τον θυμό όλων:
«Η κυβέρνηση αισθάνεται ιδιαίτερα ικανοποιημένη από το γεγονός ότι στη συζήτηση για την Ευρωπαϊκή Ενωση προσέρχονται – το ΚΚΕ βέβαια εξαιρείται – έτοιμοι να ψηφίσουν “ναι” στην κύρωση της σχετικής Συνθήκης. Με τη στάση τους αυτή τα πολιτικά κόμματα δεν εξυπηρετούν μόνο τα στενά ελληνικά συμφέροντα, εξυπηρετούν και την Ευρωπαϊκή Ενωση»
Στέφανος Μάνος
«Και εδώ θα ήθελα να καλέσω τους συναδέλφους του ΚΚΕ, οι οποίοι, λάθος κατ’ εμέ, βρεθήκανε εκτός του φυσικού ταξικού χώρου, στον οποίο έπρεπε να βρίσκονται (!). Διότι οι κοινωνικές δυνάμεις της Ελλάδος, συγκροτημένες, λένε πώς θα παλέψουμε αύριο στο χώρο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, να διαμορφώσουμε νέες κοινωνικές και πολιτικές πλειοψηφίες»
Άκης Τσοχατζόπουλος
«Επειδή όμως ακούστηκε και από την παλαιοημερολογίτικη πλευρά του αριστερού κινήματος, που είναι αμετακίνητα προσδεδεμένη στο χτες, μία πρόκληση προς τις ζωντανές δυνάμεις του Κοινοβουλίου και τις ζωντανές δυνάμεις της Αριστεράς, να τροποποιήσουν τη στάση τους και να συνταχθούν “κατά”, θα ήθελα να πω ότι εγώ σαν αριστερός πολίτης θα ψηφίσω το Μάαστριχτ»
Λεωνίδας Κύρκος
Από τότε έως σήμερα προστέθηκαν: το Πρόγραμμα Σύγκλισης της Συνθήκης του Μάαστριχτ , το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης που ακολούθησε, η «Στρατηγική της Λισαβόνας» και τέλος η «Στρατηγική της ΕΕ – Ευρώπη 2020», μα και τα μνημόνια, οι εφαρμοστοί νόμοι τα μεσοπρόθεσμα οι δανειακές συμβάσεις. Μα αυτά τα τελευταία δεν είναι τίποτα άλλο από την εφαρμογή στην πράξη των συμφωνιών που υπογραφτήκαν πίσω από τα παραβάν της ΕΕ.
Έχει πλέον αποδειχτεί κατά τη διάρκεια της ιστορικής πορείας της ΕΕ, και ενώ η διαδικασία της ενοποίησης εξελίσσεται, τα βασικά και αναπόσπαστα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του καπιταλισμού: η ανισόμετρη διεύρυνση του ανοίγματος μεταξύ των εθνικών οικονομιών, η συσσώρευση του κεφαλαίου που προκαλεί τις «κρίσεις» και οι αναπόφευκτες εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου αποκαλύπτονται όλο και πιο ξεκάθαρα.
Η «ΕΕ των λαών» λοιπόν δεν ήταν τίποτα παραπάνω από ένα προϊόν περίπλοκων συμμαχιών, διεθνών στρατιωτικών, οικονομικών, πολιτικών, και κοινωνικών συσχετισμών που εξελίσσονται , συνεχώς μεταβάλλονται και διαδραματίζονται μέσα σε ένα νέο-αποικιακό παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα.
Στην πραγματικότητα αυτό που γίνεται κατανοητό είναι ότι η ΕΕ είναι μια κεφαλαιοκρατική συμμαχία, άρα δε μπορεί παρά να κλείνει μέσα της πολλές αντίθετες τάσεις και πολλούς εν δύναμη συνδυασμούς ανάμεσα στις δυνάμεις που την συγκροτούν, αναλόγως τη πολιτική ή οικονομική συγκυρία.
Η τάση για γερμανοποίηση της ΕΕ αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα διότι η απόφαση της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου να δημιουργήσουν μια “Ευρωπαϊκή Ενωση για την Ασφάλεια και την Αμυνα” μια άλλη ένωση στην ουσία μέσα στην ΕΕ, είναι μια πρόβα, “ανεξαρτησίας” αφενός από το στρατιωτικό σύστημα των ΗΠΑ(ΝΑΤΟ) και αφετέρου μια κίνηση όπου θα επιβάλει τον ηγετικό στρατιωτικό πολιτικό και οικονομικό ρόλο της. Το παλιό σύνθημα η«Γερμανία πάνω από όλα» αντικαταστάθηκε από την δεκαετία του 80 κιόλας από το σλόγκαν «Τώρα η ΕΟΚ Αύριο ο κόσμος» . Όταν δε ο στις 19 Απριλίου 2005 πάπας εξελέγη το πρώην μέλος του ναζιστικού κόμματος Γιόζεφ Ράτσινγκερ η Bild κυκλοφόρησε με τον τίτλο «Είμαστε Πάπας» στην Γερμανία αυτό θύμισε παλιούς «θριάμβους» του έθνους και έγινε σύνθημα της χρονιάς. Η Γερμανία έτσι κι αλλιώς είναι η χώρα που επιβάλλει στην ΕΕ το παράλογο μοντέλο της οικονομικής πολιτικής της, κοιτώντας πάντα προς Ανατολάς…..
Ποιος κερδίζει και ποιος χάνει;
Η ΕΕ έχει πράγματι βοηθήσει το κεφάλαιο να επεκταθεί και να αναπτυχθεί σε όλα τα κράτη – μέλη και τις υποψήφιες για ένταξη χώρες. Βοήθησε στην αύξηση των κερδών. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα το ελληνικό κεφάλαιο βρήκε ευνοϊκές συνθήκες για να εξαπλώσει τις δραστηριότητές του στα Βαλκάνια και την περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. Το ευρωπαϊκό κεφάλαιο συνολικά αύξησε τη διαπραγματευτική του δύναμη μέσα από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και απέκτησε ευκολότερη πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές. Εντούτοις δεν έχει εξασφαλίσει την οικονομική ανάπτυξη, έχοντας τη μία κρίση να ακολουθεί την άλλη, κάτι που φυσικά δεν αποτελεί έκπληξη, αφού ο καπιταλισμός βρίσκεται σε βαθιά, γενική κρίση.
Τι αποκόμισαν οι εργαζόμενοι από την ΕΕ; Περισσότερη ανεργία, αποτέλεσμα της αναδιάρθρωσης των επιχειρήσεων που οδηγεί σε απολύσεις. Αποκόμισαν, επίσης, τη μερική απασχόληση και την ελαστικότητα της εργασίας στη θέση του οκτάωρου και του πενθήμερου. Απώλεσαν κοινωνικά δικαιώματα , συνταξιοδότησης, υγειονομική περίθαλψη και πολλά άλλα. Με λίγα λόγια, ό,τι κέρδισε η εργατική τάξη μέσα από σκληρή πάλη κατά τα τελευταία 150 χρόνια δέχεται επίθεση. Ταυτόχρονα οι μικροί αγρότες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τη γη, εξαιτίας της αγροτικής πολιτικής της ΕΕ, ενώ μικρές επιχειρήσεις εξαφανίζονται, όντας ανίκανες να αντέξουν τον ανταγωνισμό των πολυεθνικών και την πίεση από την «ελεύθερη διακίνηση των αγαθών», πράγματα που μονάχα το πρόβλημα της ανεργίας αυξάνουν.
Ερώτηση: τι σόι περίπτωση είναι αυτή η «ελεύθερη οικονομία της αγοράς» όταν παγκόσμια κυριαρχούν μερικές δεκάδες τεράστιες επιχειρήσεις ακυρώνοντας έτσι κάθε φράση αυτού του ιδεολογήματος;
Σαν να μην ήταν αρκετά όλα αυτά, όλος ο λαός υποφέρει από τις συνέπειες της ιδιωτικοποίησης των δημόσιων επιχειρήσεων, καθώς και την ιδιωτικοποίηση και εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης, της υγείας, του πολιτισμού, ολόκληρου του κοινωνικού τομέα.
Εν κατακλείδι η ευρωπαϊκή οικοδόμηση, είναι το προϊόν μιας λειτουργικής διαδικασίας, η οποία εκφράστηκε με ένα πολιτικό σύστημα που αφήνει ελάχιστο χώρο στη δημοκρατική συζήτηση. Η πεποίθηση ότι δρα για το καλό των λαών δεν συνοδεύεται από τη σύνδεσή τους στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων .Όλα συμβαίνουν λες και οι πολίτες βλέπουν να περνά το τεθωρακισμένο τρένο των ευρωπαϊκών καπιταλιστικών ελίτ χωρίς να προσκληθούν να ανέβουν και αυτοί, και χωρίς καν να έχουν την επιθυμία να το κάνουν.
Ωστόσο η ιδέα της ενωμένης Ευρώπης είναι πόθος και ιδανικό.
Όμως ένα ιδανικό μπορεί κάλλιστα να εξυπηρετήσει συμφέροντα αντίθετα από εκείνα που το γεννήσαν. Δεν υπάρχει κανένα φαινόμενο που να μην μπορεί κάτω από ορισμένες συνθήκες να μετατραπεί στην αντίθεση του, έλεγε ο Λένιν. Και αυτό ακριβώς έγινε και με την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης.
Μπορεί αυτή η ΕΕ να μετασχηματιστεί ώστε να εξυπηρετεί τα συμφέροντα των λαών;
Όχι, εάν στη θέση της καπιταλιστικής ενοποίησης δεν προτείνουμε και επιβάλουμε μια σοσιαλιστική ενοποίηση, μια σοσιαλιστική ενοποίηση που προϋποθέτει την πάλη για το σοσιαλισμό και την ανατροπή του καπιταλισμού. Η ευρωπαϊκή καπιταλιστική ενοποίηση δεν είναι μονόδρομος, γιατί ο καπιταλισμός δεν είναι μονόδρομος. Δεν μπορεί να επιζήσει επ’ αόριστον. Η Ευρώπη θα είναι ενωμένη είτε με έναν καπιταλιστικό τρόπο είτε με έναν σοσιαλιστικό τρόπο. Δεν υπάρχει άλλος τρίτος τρόπος!
ΥΓ.
Ωστόσο όλα αυτά μας προκαλούν απορίες αμφιβολίες ερωτηματικά σκεπτικισμούς για τους πάντες και τα πάντα. Και η ελπίδα μας πλέον περιγράφεται με μια λέξη: «Επαναδιαπραγμάτευση»
Μήπως όμως η «Επαναδιαπραγμάτευση» είναι μια απόδειξη της άμεσης σχέσης ανάμεσα στην πολιτική και στον ιδεολογικό μύθο των ευρωπαίων «αριστερών»;
Ας κρατήσουμε την παρακάτω δήλωση: «Εγώ σας λέω και ας πέσω έξω, η χώρα έχει ανάγκη από αναδιαπραγμάτευση, πρέπει να την κάνει μια πολιτική δύναμη που να έχει πολιτική δύναμη. Πολιτική δύναμη φαίνεται να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ, πράγματι, ο κόσμος τον ψηφίζει για διάφορους λόγους πρώτα από όλα γιατί απαξιώνει τους προηγούμενους, άρα το Μνημόνιο 3 με την υπογραφή του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι η λύση για τη χώρα, αυτό νομίζω θα γίνει. Θα παίξει ρόλο πρωταγωνιστικό. Αυτό εκτιμώ». Γιώργος Γλυνός, σύμβουλος των πρωθυπουργών Γ. Παπανδρέου και Λ. Παπαδήμου επί ευρωπαϊκών θεμάτων.
Όταν το κακό μεγαλώνει χρειάζεται ιδεολογική κάλυψη.
Πηγές:
Η Ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ και ο Άλλος δρόμος, Νίκος Ψυρούκης
Ταξικοί αγώνες στην εποχή του καπιταλισμού Νίκος Ψυρούκης Καπιταλισμός Από την Γενική Κρίση στην Σήψη Νίκος Ψυρούκης
Οι πόλεμοι της μνήμης. Χάγκεν Φλάισερ
Ευρωπαίοι, και εκτός τόπου, και εκτός τάξεων. Οι « σκαντζόχοιροι » των Βρυξελλών, Le Monde diplomatique
Ο πραγματικός χαρακτήρας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Κώστας Αλυσσανδράκης (Ριζοσπάστης)
Ο αντιδραστικός χαρακτήρας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Βασίλης Οψιμος (μέλος του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών)
Μια πολιτική ανασκο(λό)πηση της Ιστορίας Κώστας Παπαϊωάννου
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου
Σχολιάστε εδώ